In aanvulling op de eerdere berichtgeving inzake het Russenverbod kan ik melden dat dit verbod in werking is getreden, de wet is in het Staatsblad verschenen.
Indrukwekkend optreden ministerie van Financiën inzake Russenverbod voor trustkantoren
Terwijl er al een Europees ‘Russenverbod’ geldt voor trustkantoren doet het ministerie van Financiën stoer door bij de Eerste Kamer om spoedbehandeling van het Russenverbod wetsvoorstel voor trustkantoren te vragen. Politiek doet het natuurlijk goed om onderstaande onjuiste mededeling te doen:
Bron: brief van 29 juni 2022, zie ook de beslisnota.
Waarom nog Russenverbod wetsvoorstel voor trustkantoren? | Europees sanctiepakket 3 juni 2022
In het nieuwe pakket sanctiemaatregelen tegen Rusland dat op 3 juni jl. is bekend gemaakt zit ook een verbod om zakelijke diensten te verlenen.
Dit verbod lijkt ook dienstverlening door trustkantoren aan klanten met een ‘Rusland relatie’ te omvatten, zodat het raadselachtig is waarom het wetsvoorstel inzake een Russenverbod voor trustkantoren nog nodig is.
In een e-mail schreef een vertegenwoordiger van ministerie van financiën het volgende:
Naar aanleiding van de Russische inval in de Oekraïne heeft de Raad van de Europese Unie op 3 juni in het kader van het gemeenschappelijk buitenland en veiligheidsbeleid een akkoord bereikt over een nieuw pakket aan sancties (het zogenaamde “zesde” pakket). Het pakket beslaat diverse maatregelen waaronder onder meer uitbreiding van de lijst met gesanctioneerde entiteiten en personen en een gedeeltelijk verbod op import van Russische olie.
Ik mail ter attendering dat het pakket ook een verbod bevat op de export van accountancy-, audit-, boekhoudkundige en belastingadviesdiensten, alsook diensten op het gebied van zakelijk en managementadvies en public relations, te leveren aan de Russische regering of juridische personen, entiteiten en lichamen gevestigd in Rusland. (…)
Het verbod is 3 juni 2022 in het Publicatieblad van de Europese Unie verschenen en geldt direct.
Het verbod kent enkele uitzonderingen. Bovengenoemd verbod geldt niet voor diensten verschaft aan juridische personen, entiteiten en lichamen die in Rusland gevestigd zijn maar eigendom zijn of gecontroleerd worden door entiteiten gevestigd in de Europese Unie, of voor diensten die bedoeld zijn om uiterlijk 5 juli af te wikkelen voor reeds voor 4 juni 2022 afgesloten contracten die niet in overeenstemming zijn met het verbod. Ook kunnen ontheffingen worden verleend voor humanitaire doeleinden of voor activiteiten van het maatschappelijk middenveld die de democratie, de mensenrechten of de rechtsstaat in Rusland rechtstreeks bevorderen.
De specifieke tekst van het verbod is terug te lezen in beslissing 2022/884 van de Raad van 3 juni 2022 in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) tot wijziging van besluit 2014/512/GBVB. Het betreft overweging 14 en artikel 1 punt 7 (toevoeging artikel 1 duodecies). Ter effectuering is het verbod opgenomen in verordening 2022/879 van de Raad van 3 juni 2022, tot wijziging van verordening 833/20140 betreffende beperkende maatregelen naar aanleiding van de acties van Rusland die de situatie in Oekraïne destabiliseren (overwegingen 23 en 26, en artikel 1 punt 14 (toevoeging artikel 5 quindecies)).
Overweging 26 geeft nadere specificatie welke activiteiten moeten worden gerekend onder accountancy-, audit-, boekhoudkundige en belastingadviesdiensten alsook onder diensten op het gebied van zakelijk en managementadvies en public relations. Hierbij wordt de definitie zoals opgenomen in annex II van de verordening 184/2005 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de communautaire statistiek inzake de betalingsbalans, de internationale handel in diensten en buitenlandse directe investeringenbetalingsbalansstatistieken gebruikt. Deze accountancy-, audit-, boekhoudkundige en belastingadviesdiensten omvatten de registratie van handelstransacties onder meer voor ondernemingen; diensten voor het onderzoeken van boekhoudverslagen en financiële verklaringen; belastingplanning en -advies; en opstellen van belastingdocumenten. Diensten op het gebied van zakelijk en managementadvies en public relations omvat advies-, begeleidings- en operationele-bijstandsdiensten voor het bedrijfsleven op het gebied van ondernemingsbeleid en -strategie en de algehele planning, structurering en controle van een organisatie. Het omvat beheerskosten, management auditing, advies inzake marktbeheer, personeelszaken, productiebeheer en projectbeheer, en advies- begeleidings- en operationele diensten ter verbetering van het imago bij de klanten en de betrekkingen met het publiek en met andere instellingen.
Verzoeken voor ontheffingen of vergunningen voor de export leveringen van deze diensten kunt u aanvragen bij de centrale dienst in- en uitvoer van de belastingdienst (douane).
digitaal
www.berichtenbox.antwoordvoorbedrijven.nl.
of schriftelijk
Belastingdienst/Douane/Groningen/
Team Centrale dienst voor in- en uitvoer
Postbus 3070 6401 DN Heerlen
Telefoon: (088) 151 21 22Verzoeken voor ontheffingen of vergunningen tav betalingen van de diensten of hieraan gerelateerde vragen kunt u per mail sturen naar sancties@minfin.nl of richten aan het volgende adres:
Ministerie van Financiën
Directie Financiële Markten
Team Sancties
Postbus 20201
2500 EE Den Haag
Overigens is opmerkelijk dat in het bericht niets wordt gezegd over nakoming van wettelijke verplichtingen door betreffende klanten, zoals het doen van belastingaangifte of het laten plaats vinden van de wettelijk verplichte accountantscontrole. Wellicht dat dit ergens verstopt zit in de Europese regeling.
Nota naar aanleiding van het verslag inzake wetsvoorstel Russenverbod
Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel is de nota naar aanleiding van het verslag openbaar gemaakt, waarin een groot aantal vragen over trustdiensten worden beantwoord. Ook andere onderwerpen komen aan de orde, zoals de vraag of Nederland een belastingparadijs is en een verbod op zakelijke dienstverlening aan Russische cliënten.
Parlementaire behandeling voorstel Russenverbod
In de Tweede Kamer zijn inmiddels vragen gesteld over het wetsvoorstel Russenverbod voor trustkantoren, onder meer wordt gevraagd waarom het wetsvoorstel niet veel verder gaat. Er zijn ook leden van de Tweede Kamer die vragen stellen over het nut van het verbod, zoals:
De leden van de CDA-fractie lezen in de memorie van toelichting dat bij trustdienstverlening het risico te groot is “dat dit type dienstverlening op de een of andere wijze ten goede komt aan de Russische staat of aan (rechts)personen die op sanctielijsten staan.” Deze leden vragen of de regering dit nog eens uitgebreid kan toelichten. De leden van de CDA-fractie vragen verder of de regering kan toelichten wie er worden geraakt door deze maatregel en of dit ook de personen en entiteiten zijn die het onderhavige wetsvoorstel beoogt te treffen.
De leden van de SP-fractie lijken er niet van op de hoogte te zijn dat alle rechtspersonen in Nederland statutair bestuurders hebben, zodat hun vraag of “het optreden als bestuurder van een onderneming en het verlenen van onderdak, meerwaarde hebben voor de reële economie” vreemd aandoet. Misschien is het een idee dat deze leden van de Tweede Kamer eens het Burgerlijk Wetboek gaan lezen.
Het lid Omtzigt is ook toe aan huiswerk want hij vraagt of trustkantoren de ubo’s van hun doelvennootschappen moeten vaststellen:
Vereist het cliëntonderzoek op grond van de Wtt 2018 een verificatie van de UBO door het trustkantoor, zodat aan de hand van objectieve stukken kan worden achterhaald of de UBO van een vennootschap in Rusland woont?
We gaan zien wat er van komt.
Russenverbod
In de spoedwet, die ik vandaag al meldde, is alleen een Russenverbod opgenomen, dat als volgt luidt:
Artikel 23a. Verbod op dienstverlening bij betrokkenheid bepaalde landen
1. Het is een trustkantoor verboden een trustdienst te verlenen indien cliënten, doelvennootschappen, uiteindelijk belanghebbenden van cliënten en uiteindelijk belanghebbenden van doelvennootschappen woonachtig of gevestigd zijn of hun zetel hebben in:a. de Russische Federatie; of
b. de Republiek Belarus.2. Het eerste lid is niet van toepassing voor zover de identiteit van een cliënt, doelvennootschap, uiteindelijk belanghebbende van de cliënt of uiteindelijk belanghebbende van doelvennootschap overeenkomt met een rechtspersoon of natuurlijk persoon als bedoeld in de Sanctiewet 1977 en de op grond van de Sanctiewet 1977 vastgestelde regelingen en besluiten met betrekking tot het financieel verkeer. Na beëindiging van de omstandigheid, bedoeld in de eerste volzin, voldoet een trustkantoor binnen drie maanden aan het eerste lid, gerekend vanaf de datum dat de omstandigheid is beëindigd.
3. Het eerste lid is niet van toepassing indien de cliënt of uiteindelijk belanghebbende, bedoeld in het eerste lid, een natuurlijk persoon is die de nationaliteit bezit van een lidstaat van de Europese Unie, van een andere staat die partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte of van Zwitserland, of die in het bezit is van een verblijfsvergunning voor een van deze staten.
Niet-naleving is een economisch delict. Trustkantoren moeten binnen vier weken na het tijdstip van inwerkingtreding van de wet (als dit voorstel wet wordt) hun Russische cliënten opzeggen.
Sancties voor Rusland: hoe houd je toezicht op de naleving? | ToeZine
In het tijdschrift Toezicht verscheen het artikel ‘Sancties voor Rusland: hoe houd je toezicht op de naleving? | ToeZine‘ waarin onder meer over trustkantoren wordt gesproken.
In het artikel wordt sanctierechtdeskundige mevrouw Van der Linden geciteerd, die veronderstelt dat trustkantoren niet weten wie de uiteindelijk belanghebbende Russen in hun doelvennootschappen zijn en dat zij ook niet bereid zijn om aan DNB te melden:
En als een trustbeheerder wél weet dat hij geld beheert van een oligarch op de sanctielijst, dan zal hij niet staan te popelen om mee te werken met een toezichthouder. Ten eerste al omdat het trustkantoor een cliëntverhouding heeft en daar hoort niet bij dat je je klant aangeeft. Daarnaast gaat het om zoveel geld, dat er bij één verkeerde stap een Rus op je stoep kan staan.
Ik hoor graag van mijn lezers uit de sector of dit juist is en of het toezicht van DNB te kort schiet.
Russenverbod voor trustkantoren
Het kabinet kondigt een Russenverbod voor trustkantoren aan. Opvallend is dat ook over een verbod op doorstroomvennootschappen wordt gesproken, terwijl die er volgens een onderzoek van DNB vrijwel niet meer bij trustkantoren zijn.
Merkwaardig is dat het Russenverbod alleen voor trustkantoren wordt ingesteld en niet voor andere ondernemingen, zoals banken.
Mogelijk is het verbod een voorbode voor afschaffing van trustkantoren, al lijkt me dat juridisch onmogelijk, omdat het juridisch al hoogst discutabel is dat het zijn van statutair bestuurder vergunningplichtig is.
In het artikel wordt onjuiste informatie over trustdiensten verschaft: in de praktijk zijn trustkantoren of aan hen verbonden personen meestal statutair bestuurder van rechtspersonen en verlenen zij domicilie aan de door hen bestuurde rechtspersonen. Het structureren van geldstromen wordt anders dan het bericht suggereert niet gedaan door trustkantoren, maar door fiscale en financiële adviseurs van de rechtspersonen.