De Minister van Financiën tobt met het fenomeen ‘trustkantoor’, zo blijkt een recent verslag van een algemeen overleg (AO) inzake de financiële sector [1], waarin de Minister het hardnekkig over ‘trusts‘ heeft, terwijl hij toch zou moeten weten dat dit een Angelsaksische rechtsvorm is. De eerder tijdens het AO door leden van de Tweede Kamer gestelde vragen gingen over trustkantoren.
Enkele passages uit het verslag waarin de Minister aan het woord is:
Dan relatief kort over de trusts. De Kamer is het in grote lijnen met mij eens, dus er is weinig reden om vragen te stellen, laat staan om mij te complimenteren. Ik voel het toch maar alsof er relatief brede steun is voor de drie specifieke onderwerpen rond de trusts. Voor die steun wil ik de Kamer danken.
(…)
Voorzitter. Daarmee hebben we het gehad over het tijdpad. Ik wilde nog tegen de heer Nijboer zeggen dat dit allemaal zaken zijn waarvoor hij eerder indirect of direct aandacht heeft gevraagd. Ik dank hem dus voor zijn steun. Ik heb hem eerder ook weleens kritisch gehoord over de sector en over wat er verder kan. Misschien mag ik nog één dilemma schetsen, ook in zijn richting? Het ingewikkelde met deze sector is natuurlijk wel dat als je de sector verbiedt – in de woorden van de heer Nijboer – je niet meteen van al die activiteiten af bent. De puzzel is dus best complex, maar ik ben ook op latere momenten graag beschikbaar om te debatteren over wat er kan. Een van de redenen om de duimschroeven echt verder aan te draaien, is voor mij niet alleen gelegen in de rapportage over de integriteit, maar ook in het witwassen en in de enorme problematiek die dat geeft voor de samenleving. We moeten daar heel eerlijk over zijn: we hebben dat nu allemaal veel scherper in het vizier dan een jaar geleden. Volgens mij heb ik daarmee de trusts gedaan, voorzitter.
De onbekendheid met de regelgeving straalt ook af in het antwoord van de Minister op kamervragen [2], dat op 3 maart jl. werd gegeven. Naar aanleiding van een vraag over een rechtspersoon van Isabel dos Santos (Luanda Leaks), die door de vragensteller als ‘brievenbusfirma’ wordt aangeduid, antwoordt de Minister dat die rechtspersoon “geen trustkantoor” is. Kennelijk is hij niet bekend met het verschil tussen een trustkantoor en een doelvennootschap.
Doorstroomvennootschappen
Terug naar het verslag van het AO: er wordt breedvoerig door de Minister gesproken terwijl het eigenlijk alleen over de ‘doorstroomvennootschap‘ onder de Wet toezicht trustkantoren 2018 (Wtt 2018) gaat. Voor zover mij bekend wordt deze dienst niet meer of nauwelijks nog aangeboden door trustkantoren.
Noch bij de Tweede Kamer, noch bij de Minister lijkt het kwartje gevallen te zijn als het gaat om het fenomeen ‘doorstroomvennootschappen’. Zo spreekt lid van de Tweede Kamer Ronnes over “Trustkantoren die enkel als doorstroomvennootschap functioneren, voegen weinig tot niets toe aan onze samenleving“, het is wel duidelijk dat hij niet begrijpt wat een Wtt 2018-doorstroomvennootschap is.
Als het over doorstroomvennootschappen gaat, betreft dit veelal de fiscale doorstroomvennootschap, die binnen concerns wordt toegepast en waarvan misbruik via fiscale regels wordt bestreden. Deze moet goed worden onderscheiden van de Wtt 2018-doorstroomvennootschap.
Tot slot
Trustkantoren worden door het Ministerie van Financiën tegen beter weten in neergezet als ‘beheerders van vermogen’ , terwijl het juister zou zijn de trustkantoren, wiens kerntaak het besturen van rechtspersonen is, aan hun rechtspersonenrechtelijke verplichtingen te houden. Hier schreef ik al eerder over (onder meer 1 en 2).
Geconcludeerd kan worden dat zowel in het parlement als bij de betrokken ministeries juridische kennis inzake trustkantoren ontbreekt. Daar waar zij spreken over ‘kwaliteit‘ bij banken, trustkantoren en accountants, zou het goed zijn als de eigen kwaliteit ook flink omhoog ging, dat kan de kwaliteit van de regelgeving ter bestrijding van misbruik van rechtspersonen ten goede komen en is goed voor de samenleving.
—
[1] Verslag van een algemeen overleg, dossier 32 013 Toekomst financiële sector, vastgesteld 6 maart 2020.
[2] Antwoord op kamervragen inzake het Marginal da Corimba-project in Angola.
Compliance Platform Trustkantoren 